به بهانه آغاز ثبت نام دوره دکترای تخصصی نیمه متمرکز دانشگاهای کشور مناسب دیدیم که نحوه پذیرش در مقطع دکترای مددکاری اجتماعی و چگونگی منابع امتحانی این حرفه را مورد تحلیل و نقد قرار بدهیم.
نزدیک به یک دهه است که از ایجاد رشته تحصیلی مددکاری اجتماعی در سطح کارشناسی ارشد در دو دانشگاه علامه طباطبایی و علوم بهزیستی و توانبخشی می گذرد و بعد از آن سالهای سال ، ایجاد مقطع دوره دکترای مددکاری اجتماعی در ایران به یکی از آرزوهای دیرین فارغ التحصیلان و فعالان این حرفه تبدیل شده بود و ما فروردین امسال شاهد برگزاری اولین آزمون دوره دکترای تخصصی مددکاری اجتماعی به صورت نیمه متمرکز برای دانشگاه علامه طبابایی بودیم .اما متاسفانه شاهد این اتفاق تلخ هم بودیم که سوالات این رشته تحصیلی همانند سئوالات رشته های هفده گانه علوم اجتماعی کلا از منابع جامعه شناسی و جمعیت شناسی طرح شده بود که خبر خوشایندی برای فارغ التحصیلان حرفه مددکاری اجتماعی در ایران نبود به عبارت دیگر در طرح سوالات مددکاری اجتماعی از هیچ گونه سوال مختص این رشته استفاده نشده و مددکاران اجتماعی برای قبولی در مقطع دکترای مددکاری اجتماعی بایستی صرفا به سوالات جامعه شناسی جواب می دادند! و اینجا این سوال مطرح می شود که مگر مددکاران می خواهند دکترای جامعه شناسی امتحان بدهند که مجبور باشند به سوالات جامعه شناسی پاسخ بدهند؟
همه ما می دانیم که کسانی که می خواهند مددکار اجتماعی بشوند بایستی از داشتن سه شرط اسعداد ،دانش تخصصی و مهارت در زمینه مددکاری اجتماعی برخوردار باشند که بدون حتی یکی از این شرایط نمی توان فردی را به عنوان مددکار اجتماعی شناخت و در آزمون دکترای مددکاری اجتماعی هیچ کدام از این شرایط در نظر گرفته نشده است! و بعد از اعلام اسامی پذیرفته شدگان مددکاری اجتماعی همگان شاهد بودند که حتی یک نفر مددکار اجتماعی نتوانست در آزمون پذیرفته شود و همه پذیرفته شدگان کسانی بودند که از رشته های غیر مرتبط حرفه مددکاری اجتماعی بوده و کلا با اصول و مبانی مددکاری اجتماعی نا آشنا بوده اند. اگر بخواهیم نحوه پذیرش داوطلبان در مقطع کارشناسی ارشد را هم مورد کنکاش قرار بدهیم متوجه خواهیم شد که پذیرش در این مقطع نیز مستلزم داشتن کارشناسی در رشته مددکاری اجتماعی یا علوم اجتماعی گرایش خدمات اجتماعی بوده است که به مرور زمان این فیلتر در این مقطع نیز برداشته شده و پذیرش را اخیرا همگانی کرده اند که با اصل حرفه ای بودن رشته و رعایت معیارهای اساسی این حرفه کاملا منافات داشته و به افت کیفی این حرفه منجر شده است.
هرچند در کنکور مقطع دکترای سال آینده تا حدی منابع آزمون را تخصصی تر در زمینه رشته مددکاری نموده اند به هر حال فراموش نکنیم که مددکاری اجتماعی قبل از اینکه علم باشد یک هنر و حرفه است و کسانی که می خواهند در مقاطع تکمیلی این حرفه ادامه تحصیل بدهند حتما بایستی مقاطع پایه اشان مددکاری اجتماعی باشد و در این حرفه مهارت و تجربه کافی در خود اندوخته باشند. امید براینکه مسئولین دلسوز و دست اندرکاران چاره ای به این دغدغه فکری مددکاران اجتماعی نموده و از بروز عوامل دخیل بر غیر حرفه ای نمودن این حرفه مقدس جلوگیری نمایند.
امین موحدی -کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی و مدرس دانشگاه
منبع-مددکارنیوز