با آغاز فصل پاییز و سردی هوا دوباره داستان معتادان متجاهر و مکتدیان به صدر رسانهها باز گشته است. «19هزار معتاد متجاهر در تهران»؛ خبری که روز گذشته سرپرست بهزیستی استان تهران آن را اعلام کرد.
به گزارش روزنامه همدلی، « داریوش بیات نژاد» در مورد ساماندهی معتادان متجاهر همزمان با آغاز فصل پاییز و زمستان از فعالیت سه مرکز ماده ۱۶در تهران خبر داد و گفت: «این سه مرکز به طور حرفه ای در بحث درمان معتادان متجاهر مشغول فعالیت هستند و تاکنون نزدیک به ۸هزار نفر را پذیرش کردهاند.
وی با بیان اینکه طی یکی دو هفته آینده نیز برای ۷۰۰ظرفیت از مراکز، معتادان متجاهر ساماندهی و غربالگری می شوند، افزود: بر اساس آمارها نزدیک به ١٩هزار معتاد متجاهر در سطح استان تهران و ١۵هزار معتاد متجاهر در شهر تهران حضور دارند و برنامهریزان و تصمیمسازان برای ساماندهی آنها تصمیم جدی دارند.»
در راستای همین معضل، مساله متکدیان خیابانی هم مطرح است موضوعی که روز گذشته سلمان خدادادی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس درباره آن میگوید: «افراد تکدیگر در تهران که اکثرا هم به صورت باندی فعالیت میکنند، روزانه ۴میلیون تومان درآمد دارند و منابع رسمی و آماری کشور نیز این رقم را تایید کردهاند.»
هرچند این دو مقوله(معتادان متجاهر و متکدیان خیابانی) کاملا از هم جدا هستندو هر کدام صنف و باندهای خاص خود را دارند اما در عین حال به هم بیارتباط نیستند. بسیاری از این متکدیان همان معتادان متجاهر و درصدی از معتادان متجاهر هم متکدیان خیابانی هستند.
در ارتباط با این موضوع با علیرضا شریفی، جامعهشناس به «همدلی» میگوید: «اعتیاد به عنوان یکی از بحرانهای چهارگانه قرن بیست و یکم است که همه جوامع را درگیر کرده است. در حال حاضر با توجه به نرخ رشد سالانه اعتیاد (8%) و رشد جمعیت (زیر 3%)، تعداد مصرفکنندگان مواد افیونی 6میلیون نفر برآورد میشود به علاوه شیوع اعتیاد در جوانان رو به رشد است به طوری که سن ابتلا به اعتیاد در ایران طی دو دهه اخیر به شدت کاهش یافته و به زیر 20سال و گاهی به دوره راهنمایی رسیده است.»
او ادامه داد: «مطالعات زیادی در خصوص مساله اعتیاد، معتادان متجاهر و متکدیان انجام شده است. تحقیقات نشان میدهد برخی از مواد مخدر میزان خشونت فیزیکی را در فرد به شدت بالا میبرند، بنابراین تاثیر نوع ماده مخدر مصرفی توسط فرد معتاد با خشونتی که وی به همسر و فرزند خود نشان میدهد، رابطه مستقیمی دارد.»
او درباره اختلال در کارکردهای سرپرست معتاد در خانواده میگوید: «چون سرپرست خانوار یکسری نقشها را بر عهده دارد براساس آن نیز کارکردهایی برایش تعریف می شود و کارکرد اصلی سرپرست خانوار ایجاد امنیت در همه ابعاد برای اعضای خانواده است. کارکرد دیگر سرپرست خانوار تامین نیازهای روحی و روانی اعضای خانواده است یعنی اعضای خانواده امنیت روحی و روانی را از سرپرست میگیرند و از دیگر کارکردهای وی برنامه ریزی برای پیشرفت اعضای خانواده در آینده است و به طور مشخص فردی که معتاد است در تمامی کارکردهایش دچار وقفه است و برای خود و خانواده ایجاد مشکل خواهد کرد و در نتیجه نمی تواند به خوبی از پس کارکردهای اجتماعی به عنوان سرپرست خانوار برآید.»
این استاد دانشگاه درباره بعد اجتماعی اعتیاد معتقد است: «از نظر اجتماعی، جامعه مانند یک موجود زنده است به همراه یکسری مسائل از لحاظ آسیب شناسی، یعنی تعدادی آسیب تحت عنوان آسیبهای اجتماعی هستند که ناشی از وجود اختلالاتی در جامعه است و اعتیاد نیز به طور مشخص یکی از بیماریهایی است که دارای تبعات منفی اجتماعی است.» این وضعیت معتادان درحالی است که بسیاری از آنها سرپرست خانواده هستند.
شریفی در اینباره ادامه میدهد: «اگر خانواده به عنوان کوچکترین واحد اجتماعی در نظر گرفته شود و دارای سرپرست معتاد باشد بیشترین آسیب متوجه خانواده فرد معتاد و در نهایت جامعه است.»