براساس آماری که سازمان ثبت احوال اعلام کرده است، در سال 91 با کاهش چشمگیر ازدواج و افزایش طلاق در کشور مواجه بودهایم. رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با استناد به این آمار اظهار کرد: در سال 91 ، 791 هزار و 656 ازدواج به ثبت رسیده درحالی که آمارهای سال 90 ، ثبت 874 هزار و 782 واقعه ازدواج را نشان میدهد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از حمایت ؛ به گفته سید حسن موسوی چلک، مقایسه این دو رقم، از کاهش ازدواجها خبر میدهد و از سوی دیگر، سازمان ثبت احوال از افزایش طلاقهای به ثبت رسیده در سال گذشته در مقایسه سال 90 خبر داده است.
هر چند که همواره مشکلات اقتصادی، بیکاری و اعتیاد یک پای ثابت طلاق به شمار میرود، شماری از نمایندگان مجلس و آسیبشناسان بر این باورند که در چند سال گذشته بدآموزیهایی شبکههای ماهوارهای هم در نابودن کردن کانون خانوادههای ایرانی نقش فراوانی داشته است.
امان از سریالهای ماهوارهای
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه برای صحبت کردن درباره علت کاهش ازدواج و افزایش طلاق قبل از هر چیز باید کار کارشناسی و تحقیقات گستردهای صورت بگیرد، مهمترین عامل در افزایش طلاق به خصوص در کلانشهر تهران را رواج تماشای سریالهای شبکههای ماهوارهای میداند و به «حمایت» میگوید: این فیلمها با نشان دادن پیاپی موقعیتهایی که در آن روابط نامشروع و خیانت به چشم میخورد، حساسیت جامعه را در این باره پایین میآورند و در واقع، برای رواج این نوع از روابط زمینهسازی میکنند که به ناپایداری و سستی بنیان خانواده در کشور منجر میشود.
«لاله افتخاری» معتقد است : همچنین ترویج چشم و همچشمیها و رواج تجملگرایی از طریق شبکههای ماهوارهای باعث میشود تا افراد به آنچه دارند قانع نباشند و این زیادهخواهی به کاهش ازدواج و افزایش طلاق میان جوانان منجر میشود. این فیلمها که با هدفی مشخص تهیه و نمایش داده میشوند، خودخواهی و نداشتن ایثار و از خود گذشتگی را رواج میدهند و همین موضوع باعث میشود که زوجها به جای اینکه در مقابل کم و کاستی زندگی صبوری کنند و مایه آرامش یکدیگر باشند، آستانه تحملشان پایین بیاید و با کوچکترین اتفاقی به دادگاه مراجعه و تقاضای طلاق کنند. وی در ادامه از تغییر علت اصلی ناسازگاری در روابط زن و شوهر خبر میدهد و میافزاید: درگذشته مشکلات مالی و اعتیاد، عامل بروز بسیاری از طلاقها بود؛ اما امروز میتوان فیلمهای پخش شده از شبکه ماهوارهای را همپای مشکلات اقتصادی دانست.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر نقش بزرگترها در ازدواج جوانان میگوید: بزرگترها میتوانند در زندگی جوانان نقش مثبت یا حتی منفی داشته باشند؛ چقدر خوب میشود که این نقش مثبت باشد و صبوری و سازش را به جای قهر و رها کردن زندگی به زوجها آموزش دهند. همچنین باید به این موضوع توجه شود که دخالت بیش از حد خانوادهها در زندگی زوجهای جوان میتواند به اختلافها و ناپایداری زندگی فرزندانشان منجر شود.
جهیزیههای سنگین طلاق آور است
در میان آمارهای اعلام شده در کلانشهر اصفهان، بعد از تهران طلاق رواج زیادی دارد. دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان در مورد افزایش آمار طلاق و کاهش آمار ازدواج در این استان به «حمایت» میگوید: از عواملی که در استان اصفهان موجب طلاق و جدایی زوجهای جوان میشود، وضع اقتصادی و معیشتی خانوادههاست. بیکاری باعث میشود که فرد درآمدی برای تأمین هزینههای زندگی خود نداشته باشد و زوجها به فکر جدایی از یکدیگر بیافتند.
مشکلات فرهنگی و به خصوص اصرار در رعایت برخی رسمهای دستوپاگیر مانند تهیه جهیزیه سنگین برای دختر، نیز از عوامل بروز طلاق است؛ بر این اساس، دختر به اندازه وسایلی که آورده است از پسر توقع دارد و همین موضوع مشکلات بعدی را به همراه میآورد.
«محمدباقر کجباف» افزایش سن ازدواج را عامل موثر دیگری در افزایش آمار طلاق میداند و میگوید: زمان و سن ازدواج در جوانان بالا رفته است و اگر بتوان سن ازدواج را کمی پایین آورد و به دوره جوانی، مثلا 24سالگی که میزان مسئولیتپذیری در جوانان بیشتر است، رساند، ازدواجها دوام بیشتری پیدا خواهندکرد.
دولت پای کار بیاید
در میان همه استانهای کشور، کمترین آمار طلاق در سیستان و بلوچستان ثبت شده است و نماینده مردم زابل علت آن را شکلگیری ازدواجها در این منطقه بر پایه شناخت بیشتر زوجها و خانوادهها از یکدیگر، همچنین سازگاری بهتر زنان این استان میداند.
حلیمه عالی در این باره به «حمایت» میگوید: باید توجه داشت که زنان ما خانوادهدوست و از خود گذشته هستند و مشکلات زندگی را تحمل میکنند و کمتر تن به طلاق میدهند.
وی ادامه میدهد: زنان این استان سختی را به جان میخرند تا با طلاق زندگی خود را از بین نبرند و همین روش باعث شده است انحرافهای اخلاقیای که در دیگر استانها در حال گسترش است و به عاملی برای افزایش طلاق تبدیل شده است، در استان سیستان و بلوچستان با وجود آن که استانی فقیر است کمتر رخ میدهد.
به گفته وی، در استان سیستان و بلوچستان، ریشههای قوی مذهبی و پایبندی آداب و رسوم نیز در کاهش طلاق تاثیر فراوانی دارد.
10 عامل تأثیرگذار در آمار ازدواج و طلاق
یک استاد دانشگاه و مشاور امور رفتاری، در تحقیقی که انجام داده است، 10 مورد کلی را به عوامل اصلی کاهش ازدواج و افزایش طلاق در ایران معرفی کرده است. پروفسور حسین باهر در این باره به «حمایت» میگوید: نبود مسکن و سایر اقلام معیشتی از عوامل سستی بنیان خانوادههای ایرانی است. بیکاری نیز در رده بعدی قرار دارد. نبود شغل برای افراد تحصیل کرده، ناامنی و حتی آلودگیهای محیطی در کلانشهرها در افزایش آمار طلاق موثر است. وی در ادامه توقع بیجا و یکطرفه زوجها از یکدیگر، چشم و همچشمی خانوادهها در برگزاری مراسم ازدواج،تماشای فیلمهای نامناسب ماهوارهای را از دیگر عوامل تأثیرگذار در بروز این آسیب اجتماعی میداند و میگوید: اکنون در برخی شهرهای ما زنان خانهدار بسیاری پای ثابت تماشای فیلمهای ماهوارهای هستند و از این فیلمها آموزشهای غلط میگیرند. علاوه بر ماهواره، کمرنگ شدن باورهای دینی و معرفتهای آیینی و افزایش لاابالیگری و ولنگاری و عیاشی آمار طلاق را بالا برده است.
وی در پایان کاهش مسئولیتپذیری در افراد و آشناییهای خیابانی را دو عامل دیگر افزایش طلاق اعلام میکند و میگوید: بهترین راه کاهش طلاق برخورد عقلانی و مطالعه درباره آن است؛ برای نمونه رفع مشکلات اقتصادی و ایجاد اشتغال، طلاق را به خودی خود کم میکند.
پیشنهاد من اینست که در هر شهر و استانی ، دفتر آسیب های اجتماعی بهزیستی با حمایت و کمک سایر سازمانها و نهادها ی دولتی و غیر دولتی متخصص ، می بایست پیشتاز تجزیه و تحلیل و ارائه راه حلهای علمی و کاربردی برای مبارزه با این آسیب اجتماعی باشند و اینکار ممکن نخواهد بود مگر با اختصاص دادن بودجه کافی . جبارزاده مدیر پایگاههای خدمات اجتماعی کرج