برای امروز قصد دارم به یک سری از نکاتی که در هنگام انجام بازدید از منزل لازمه از سوی مددکاران اجتماعی مورد توجه قرار بگیره اشاره کنم . به همین خاطر از مقدمه ای که استاد گرامی جنای آقای دکتر انور صمدی راد با عنوان استانداردهای ایمنی برای کارورزان و مددکاران اجتماعی در پیشگفتار کتاب ” راهنمای سرپرستی و کارورزی (کار عملی ) در مددکاری اجتماعی تالیف جناب آقای سید حسن موسوی چلک ” نگاشته اند استفاده کردم و از اونجائی که هم نکات بسیار مفیده و هم امکان داره برخی از مددکاران و کسانی که دانستن این مطالب براشون مفیده ، به آن کتاب دسترسی نداشته باشند این نکات را در وبلاگ مینویسم .
استانداردهای ایمنی برای کارورزان و مددکاران اجتماعی
مددکاری اجتماعی کارآمد و مسئولانه در اغلب حوزه ها و کار با اکثر خانواده های مددجو ، وازجمله ، در مدارس ، عمدتا نیاز مند پیگیریهای مستمر مددجو در مدرسه ، منزل دانش آموز ، محل کار والدین دانش آموز و … است .
فرایند بازدید از منزل مددجو ، لاجرم باید به عنوان بخشی از فرایند پیچیده مددکاری برای یافتن پاسخ مناسب به مشکل دربرنامه کاری مددکاران و مدارس در نظر گرفته شود ، اما از آنجا که دور شدن از محدوده کاری و ورود به محیط های ناشناخته و مشکوک میتواند خطرات عدیده ای برای مددکاران تازه کار ، به ویژه مددکاران زن در بر داشته باشد ، رعایت پاره ای از دستورالعملهای استاندارد باید در دستور کار مددکاران اجتماعی قرار گیرد . موسسات آموزش مددکاری و سرپرستان کارورزی نیز باید التزام به رعایت این نکات ایمنی را به دانشجویان مددکاری گوشزد و تاکید نمایند .
مددکاران اجتماعی باید به این مسئله توجه کنند که رعایت جوانب احتیاط و ملاحظه سلامت خود را کردن شرط اصلی در تلاش برای رفع مشکلات مددجویا ن و حل و فصل گرفتاریهای آنان است .
در بخشهای زیر نکات ایمنی عمده ای را در ارتباط با مددکاری در مدارس و سایر حوزه ها یی که بازدید از منازل یا محل های کار افراد ضرورت دارد به اختصار بیان میکنم :
الف ) پیش از عزیمت به محل
1 – زمان بازدیدها را به دقت انتخاب کنید:
بازدید از منزل مددجو بهتر است در طول ساعات اول صبح (10- 8 ) صورت گیرد ، و یا بلا فاصله پس از اتمام مدرسه ( 4- 2 بعد الظهر ) چرا که در طول این ساعات ساکنان محل و همسایه ها از جریان امور پیرامونشان آگاه ترند و به آنچه که در همسایگی آنان میگذرد اشراف بیشتری دارند و در عین حال فعالیتهای اول وقت کمتر به تاخیر می افتد .
2- مطمئن شوید که مددجوی شما از آمدنتان کا ملا باخبر است:
بازدید از منزل مددجو قرار نیست یک اقدام غافلگیرانه باشد . علاوه براین ، اگر بازدید اول شما ست ، باید از مددجو بخواهید که در سر کوچه و یا حداقل ، در مقابل در ورودی به استقبال شما بیاید این نکته از نظر رعایت جوانب ایمنی حائز اهمیت است .
3- آشنائی با مکان مورد نظر :
پس از ورود به منزل میتوانید از صاحبخانه بخواهید شما را در محدوده ای که خانه مورد نظر در آنجا قرار دارد بگرداند تا از موقعیت منزل مطلع شوید با این کار ، افراد محل و همسایگان در بازدیدهای بعدی شما را به جا خواهند آورد .
4 – باید بدانید کجا می روید :
اگر برایتان مقدور است یک تلفن همرا با خودتان داشته باشید تا در صورت گم شدن یا بروز هرنوع مشکلی از آن استفاده کنید .
5 – در صورت امکان با کسی همراه باشید :
ازیک همکار بخواهید شما را همراهی کند بخصوص اگر اولین بازدید شماست .
6- مطلع کردن همکاران و سرپرستان :
حتما کسانی را در جریان بازدید خود قرار دهید که کی و کجا می روید و کی برمیگردید . سرپرست اداره ، همکاران بخش و سرپرست کارورزی مهم ترین کسانی هستند که باید از برنامه بازدید ازمنزل شما مطلع باشند .
7 – ساده بودن اتوموبیل
اگر با اتوموبیل خود به محل بازدید میروید ، دقت کنید که بیرون و داخل آن ساده وفاقد ابزار و علایم جلب نظر کننده باشد به این ترتیب بچه های محل و یا افراد خرابکار و سارق کمتر به طرف اتومبیل شما جذب خواهند شد (توجه دارید که معمولا بازدید از منازل در مناطق و محله های محروم بیشتر ضرورت پیدا میکند ).
8 – اطمینان از میزان بنزین
سعی کنید که باک بنزین اتومبیل تان بیش از نیمه بنزین داشته باشد ، چرا که احتمال دارد راه را گم کنید و نیازبه رانندگی طولانی تری داشته باشید .
9 – همیشه درها و شیشه های اتومبیل را کاملا بسته و قفل نمایید .
10 – دقت در محل پارکینگ :
اتومبیل خود را مستقیما در جایی که میروید پارک نکنید ، چرا که در هنگام نیاز فوری به عزیمت ، حمله کننده احتمالی میتواند بفهمد که دقیقا از کجا بیرون می آیید به جای این کار آن طرف خیابان و با فاصله چند اتومبیل از محل عزیمت خود توقف نمائید .
11 – هنگام نزدیک شدن به اتومبیل خود :
همیشه مراقب باشید که کسی دورو بر و یا زیر اتومبیل شما پنهان نشده باشد .
12 – همیشه در مکانهای همیشه روشن توقف کنید .
13 – عضویت در کلوپ امداد اتومبیل :
بهتر است عضو آن دسته از کلوپهای امداد اتومبیل باشید که در جاده های خارج از شهر نیز سرویس دهی دارند .
پ ) در مقصد و منزل مورد بازدید
14 – دقت در ورود به مکانهای سرپوشیده :
هرگز داخل اتاقی که درش باز است و یا صدائی از داخل شما را به درون میخواند وارد نشوید .
15 – نحوه قرار گرفتن در آستانه در :
وقتی در میزنید یا زنگ دری را به صدا در می آورید ، مستقیما در مقابل رودی نایستید : به جای آن به یک طرف متمایل شوید . مراقب سگها ، مکانهای تاریک ، سطوح ناصاف و نامطمئن و یا افراد مشکوک و کسانی که تحت تاثیر مواد مخدر و الکل قرار دارند ، باشید .
16 – بدون رودربایسی و قوی عمل کنید :
اگر احساس میکنید که از موقعیت خود راضی نیستید و یا احساس نا امنی میکنید ، بسیار روشن و قاطع از مددجوی خود برای رفع نگرانی خودتان کمک بخواهید و یا اینکه به آنها گوشزد کنید که در فرصت مناسب تری با آنها ملا قات خواهید کرد .
17 – ادای پلیسها را در نیاورید :
یادتان باشد که شما پلیس نیستید و نمیتوانید جای آنها اقدامی بکنید . در هنگام مواجهه با خطر و سوئ ظن فورا محل را ترک کنید و در صورت لزوم پلیس را در جریان قرار دهید .
18 – ضرورت اعتماد به نفس و حفظ آرامش :
سعی کنید خودتان را خوب بشناسید . اگر احساس نا امنی یا ناراحتی میکنید ، فورا محل را ترک کنید و یا اصلا به آنجا نروید . برای مقابله با هرگونه عامل تنش زا شما باید ابتدا آرامش خود را باز یابید و به اوضاع مسلط شوید .
باید به خاطر داشته باشید که موارد یاد شده فوق تمامی آنچه که لازم است از آنها مطلع بوده و به آنها عمل کنید نیست . اینها تنها نکات مهمی هستند که با توجه به سابقه حوادث رخ داده برای مددکاران زیادی در سراسر جهان و تجربه شخصی نگارنده ، به عنوان هشدار به مددکارانی که نوع و حوزه خدمتشان بازدید از منازل و محل های کار مددجویان را طلب میکند ، تدوین شده است تا با آگاهی بیشتر ، حفاظت شخصی و احتراز از حوادث را مد نظر داشته باشند.
همواره به یاد داشته باشید که به عنوان یک واحد نیروی انسانی ارزشمند ، ملزم و متعهد ید که به فکر حفظ و سلامت و امنیت جانی خود باشید . یک مددکار سالم وایمن میتواند در خدمت همنوعان خود باشد به عبارت دیگر ، یک مددکار ابتدا باید از خود مراقبت نماید و آنگاه در خدمت دیگران باشد .
منبع- خدمات مددکاری 87