سرپرست کمیته امداد (ره) با اشاره به نقش مشاوران امور زنان در کارهای اجرایی و وزارتخانه‌ها گفت: این زنان سکاندار مسائل زنان باید باشند و خواسته‌های آنان را مطالبه کنند. آنها باید چادر به کمر ببندند و مانند شیر وارد صحنه شوند، چراکه در صورت احیا نشدن حقوق زنان به ویژه زنان سرپرست خانوار، قادر به حل تبعات بعدی آن نخواهیم بود.
به نقل از ایسنا، حسین انواری در نشست مشاوران دستگاه‌های اجرایی در حوزه زنان با معاونت امور زنان و خانواده افزود: مسایل زنان دچار چالش‌های عجیبی است. چالشی بین نگاه سنتی و مدرن به مسائل زنان وجود ندارد و هنوز ما نتوانسته‌ایم بگوییم که یک زن مسلمان و معتقد در نظام ولایی ما چگونه می‌تواند باشد.
وی در ادامه گفت: در حوزه‌های آموزشی در مدرسه و دانشگاه تا تشکیل زندگی با چالش‌هایی مواجه هستیم، از طرفی تهاجم فرهنگی تعریفی از زن مدرن را ارائه، تئوریزه کرده و سعی می‌کند آن را به جوامع تزریق کند. ما برخی از نمونه‌های چنین دیدگاهی را در داخل کشور نیز مشاهده می‌کنیم.
انواری با بیان اینکه مسئله زنان سرپرست خانوار یک مساله بسیار پیچیده است، تاکید کرد: انسان‌ها درون خود اتاق فکری دارند و تصمیم‌های زندگی خود را در این اتاق می‌گیرند. اگر انسان در شرایط تعادل قرار داشته باشد، تصمیم‌های درستی اتخاذ می‌کند. این اتاق فکر ویژگی‌های استثنایی را در زنان دارد چراکه زنان از عاطفه ارزشمندی برخوردار هستند که یک ودیعه الهی است.
شیوع بالای بیماری‌های روان‌طنین در زندگی زنان سرپرست خانوار
سرپرست کمیته امداد افزود: دنیای مدرن به دو سرمایه بزرگ زنان که یکی جمال و دیگری عاطفه آنهاست حمله می‌کند. در ادبیات و فیلم‌های سینمایی و سریال‌های غربی، غربیان تلاش در استفاده از این دو سرمایه می‌کنند و برده‌داری نوین از زنان دارند. این در حالی است که اگر از این دو سرمایه به درستی استفاده شود زنان به رشد بیشتری دست پیدا می‌کنند و برعکس.
وی در ادامه گفت: اسلام تلاش می‌کند که این دو ویژگی ارزشمند را در خدمت رشد و تعالی قرار دهد، چراکه اگر تعادل زن بهم بخورد، قدرت تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی او مختل می‌شود. در ابعاد مختلف زنان سرپرست خانوار مورد تهاجم قرار می‌گیرند، بنابراین قدرت تصمیم‌گیری آنها مختل می‌شود. زمانی که به زن مطلقه به صورت تحقیرآمیز نگاه می‌شود او چگونه می‌تواند زندگی آرامی داشته باشد و به آن نظم ببخشد. در این شرایط فرزندان چنین زنانی وضعیت نامطلوبی پیدا می‌کنند و همین امر موجب بروز ناهنجاری در مدرسه و دانشگاه می‌شود.
انواری در ادامه گفت: شیوع انواع بیماری‌های روان‌طنین در این خانواده‌ها بسیار بالاست چراکه زن احساس ناتوانی در اداره خانواده خود می‌کند.
وی تاکید کرد: به منظور دستیابی به اهدافی که مقام معظم رهبری تعیین کرده است، باید تکلیف خود را با دو دهک پایین کشور که شامل 15 میلیون‌نفر می‌شود، معین کنیم و هر سه قوه باید در جهت رفع مشکلات زنان سرپرست خانوار تلاش کنند.
سرپرست کمیته امداد با بیان اینکه بیش از 400 هزار فرزند دانش آموز تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند، اظهار کرد: هر ساله بخشی از آنان وارد بازار کار و دوره تحصیلات تکمیلی می‌شوند اگر نتوانیم این سرمایه عظیم رابه درستی هدایت کنیم بر میزان نابسامانی‌ها افزوده خواهد شد چراکه این افراد به تخریف شخصیت و روح نزدیک‌تر هستند و تصاویر شبکه‌های ماهواره‌ای زودتر بر آنها تاثیر می‌گذارد.
لوازم “آرایشی” بالاترین سرمایه برخی دختران سرپرست خانوار
انواری با بیان اینکه گاهی اوقات تخصیص یارانه به زنان سرپرست خانوار تبدیل به وسایل غیرضرور در این خانواده‌ها شده است، گفت: برخی از دختران سرپرست خانوار برای تحصیل و تهیه ضروریات زندگی خود با مشکل مواجه هستند با این وجود بالاترین سرمایه آنها، وسایل آرایشی است. آنها قصد دارند با این کار به نوعی بخشی از تحقیر واردشده بر خود را جبران کنند.
اعزام مشاوران به استان‌ها برای ازدواج مجدد زنان سرپرست خانوار
انواری در پایان با اشاره به ازدواج مجدد زنان سرپرست خانوار اظهار کرد: ازدواج آنها یکی از برنامه‌ها بوده است چراکه ضرورتی ندارد زن جوان در سن ازدواج نتواند پیوند زناشویی ببندد. از سال گذشته سه هزار زن سرپرست خانوار ازدواج مجدد کردند و در زندگی خود موفق بوده‌اند. ما برای آمادگی زنان سرپرست خانوار برای ازدواج مجدد مشاوران کارآمدی را به استان‌ها اعزام کرده‌ایم تا ترس این زنان از ازدواج مجدد از بین ببرد.
آذر اسماعیلی در نشست مشاوران امور بانوان وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی با معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده، با اشاره به وضعیت سنی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره)، افزود: حدود 16 هزار نفر زیر 20 سال، 14 درصد بین 21 تا 40 سال، 12.5 درصد بین 41 تا 50 سال، 17 درصد بین 51 تا 60 سال، 20 درصد بین 61 تا 70سال و 36 درصد بالای 71 سال هستند.
مشاور امور بانوان کمیته امداد امام خمینی (ره)، گفت: نزدیک به دو میلیون زن سرپرست خانوار در ایران زندگی می‌کنند که حدود 40 درصد از آنان تحت حمایت کمیته امداد (ره) هستند. از این تعداد 49.94 درصد شهری هستند.
اسماعیلی افزود: بیش از 50 درصد زنان سرپرست خانوار پس از 50 سالگی تحت پوشش قرار گرفته‌اند. این زنان بدون وجود حق انتخاب سرپرست خانوار شدند به همین علت توانمندی ندارند و تحرک اجتماعی و اقتصادی آنها پایین است که به علت نبود توانمندی اقتصادی، توانمندی اجتماعی و روانی مطلوبی نیز ندارند.
وی یکی از مشکلات زنان سرپرست خانوار را نبود باور عمومی نسبت به آنها دانست و اظهارکرد: این باور نیازمند احیا و بازسازی است.
اسماعیلی در ادامه گفت: حاشیه‌نشینی و اسکان ناامن از ویژگی‌های زنان سرپرست خانوار است، البته بزرگترین مشکل این حوزه کاهش سن زن سرپرستی است به گونه‌ای که ما از سن 12 سالگی زن سرپرست خانوار تحت پوشش داریم.
مشاور امور بانوان کمیته امداد امام خمینی(ره) با بیان اینکه زنان سرپرست خانوار به سه سطح تقسیم می‌شوند، اظهارکرد: مشکلات فردی و خانوادگی سطح اول است که شامل احساس تنهایی، افسردگی و انزوا می‌شود. سطح میانه شامل نگرش‌های نادرست اجتماعی و ذهنیت‌های نادرست نسبت به سلامت رفتاری زنان سرپرست خانوار است و برخی افراد ثروت‌طلب از این زنان سوءاستفاده می‌کنند.
وی افزود: سطح سوم، سطح کلان است، چراکه وحدت بینشی در زمینه رسیدگی به زنان سرپرست خانوار وجود ندارد و باورهای سنتی نادرست و کلیشه‌های جنسیتی ما را با کمبود برنامه‌های هدفمند در حوزه زنان سرپرست خانوار مواجهه کرده است.
اسماعیلی در ادامه گفت: کاهش سن زنان سرپرست خانوار و کاهش سن طلاق یکی از مشکلات پیش روست و سن طلاق به20 تا 24 سال رسیده است. معضل دختران بازمانده از ازدواج که خود سرپرست هستند نیز وجود دارد و حدود 357 هزار دختر بازمانده از ازدواج بالای 25 سال تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) هستند که 60 درصد آنها را دختران روستایی تشکیل می‌دهند.
مشاور امور بانوان کمیته امداد (ره) با اشاره به اهداف کمیته امداد برای خدمت رسانی به زنان سرپرست خانوار، اظهارکرد: حفظ کرامت و شأن انسانی زنان سرپرست خانوار از جمله اهداف ماست. بنابراین درجهت افزایش امید به زندگی و تقویت شاخص‌های جسمی و روحی آنها می‌کوشیم.
اسماعیلی ادامه داد: امنیت و سلامت زنان سرپرست خانوار دومین هدف ما درجهت توسعه و ارتقای نظام رفاه اجتماعی است که از طریق بیمه تأمین اجتماعی مدنظر قرار داده‌ایم، به گونه‌ای که حدو د150 هزار زن سرپرست خانوار را تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار داده‌ایم.
وی افزود: تقویت نهاد زن سرپرست را مدنظر داریم و به علت کاهش سن زنان سرپرست خانوار، ازدواج مجدد آنها را در دستور کار قرار داده‌ایم. یکی دیگر از اهداف کمیته امداد کمک به حضور فعال زنان سرپرست خانوار در عرصه‌های مختلف اجتماعی است. توانمندسازی زنان سرپرست خانوار پنجمین هدف ماست چراکه حضور در کمیته امداد یک دوران گذار است و ما تلاش می‌کنیم با توانمندسازی زنان سرپرست خانوار امکان گذار از این دوره را برای آنها فراهم آوریم، به گونه‌ای که در حال حاضر نرخ مددجویان این کمیته در بین سازمان‌های دیگر بیشتر است.
مشاور امور بانوان کمیته امداد امام خمینی(ره) درباره برنامه‌های عملیاتی کمیته امداد برای زنان سرپرست خانوار اظهارکرد: تحکیم بنیان خانواده از جمله این برنامه‌هاست. بنابراین آسیب شناسی در حوزه‌های علمی، پژوهشی را در دستور کار خود قرار داده‌ایم. علاوه بر آن تلاش کرده‌ایم الگوی زن سرپرست خانوار را جا بیندازیم، سومین برنامه عملیاتی ما توسعه مداخلات موثر در پیشگیر و رفع آسیب زنان سرپرست خانوار است.
اسماعیلی با تاکید بر اینکه کل تحولاتی که منجر به آسیب رسیدن به زن سرپرست خانوار می‌شود را شناسایی کرده‌ایم، افزود: توسعه برنامه‌های توانمندی و سلامت معنوی نیز در دستور کار ماست. در حوزه سلامت جسمی و روانی زنان سرپرست خانوار و پیشگیری و کنترل این بیماری‌ها هم تمرکز کرده‌ایم و تلاش می‌کنیم سبک زندگی سالم را ترویج کنیم.
وی با اشاره به اشتغال زنان سرپرست خانوار اظهارکرد: حتما نیاز نیست سرپرست خانوار وارد عرصه اشتغال شود و در صورت مستعد بودن فرزندش می‌توانیم او را وارد حوزه اشتغال بکنیم. از سوی دیگر حدود 140 هزار زنی که براثر فوت سرپرست خود به سرپرست خانوار تبدیل شده‌اند را بیمه عمرکرده‌ایم.
مشاور امور بانوان کمیته امداد امام خمینی(ره) با اشاره به زنان سرپرست خانوار مناطق محروم، گفت: زنان سرپرست خانوار مناطق محروم که در ضریب 6، 7 و 8 قرار دارند، با مشکلات زیادی مواجه هستند. 273 هزار و 716 خانوار زن سرپرست در مناطق محروم قرار دارند که 52 درصد در ضریب 6، 17 درصد در ضریب 8 و 29 درصد در ضریب 7 اسکان داده شده‌اند که 95 درصد از آنان به علت فوت سرپرست و 4 درصد به علت طلاق گرفتن به زن سرپرست خانوار تبدیل شده‌اند.
اسماعیلی افزود: 95 هزار و 232 خانوار زن سرپرست، فاقد سرویس و حمام بهداشتی هستند و 9 هزار و 644 خانوار زن سرپرست در مناطق محروم، مسکن مقاوم ندارند. به عنوان نمونه خانه‌های برخی از آنان سقف ندارد که در این شرایط تلاش کرده‌ایم در چند سال اخیر زنان امدادگر را به عنوان صفوف ارتباطی با مناطق محروم قرار دهیم تا راحت‌تر بتوانند به زنان سرپرست خانوار مناطق محروم خدمت ارائه کردند.
مشاور امور بانوان کمیته امداد (ره) با اشاره به چشم‌انداز کمیته امداد، گفت: این چشم انداز مبتنی بر یک برنامه استراتژی است و تلاش می‌کنیم با بهره‌گیری از تجارب گذشته برای آینده نیز برنامه‌ریزی کنیم.
وی با بیان اینکه 36 درصد زنان تحت پوشش کمیته امداد سالمند هستند، اظهارکرد: با توجه به روند کنونی رشد جمعیت کشور به نظر می‌رسد که تعداد این زنان در سال‌های آینده افزایش می‌یابد. بیشتر زنان سالمند تحت پوشش تنها هستند و مشکلات درمانی بسیاری دارند و به خانواده آنها سرانه‌ای پرداخت می‌کنیم تا آنها را در خانه نگهداری کنند.
اسماعیلی در پایان گفت: در دو سال گذشته 9 همایش ملی در زمینه توانمندسازی زنان سرپرست خانوار برگزار کردیم.
عاون حقوقی و امور مجلس کمیته امداد با بیان اینکه چهار استان موفق در حوزه حقوقی داریم، اظهار کرد: مدیران هر چهار حوزه زن هستند که شامل استان‌هایی مانند چهارمحال و بختیاری، مرکزی و قزوین می‌شوند.
پیش‌بینی افزایش زنان سرپرست خانوار به 15 درصد در سال 95
منصور قمشه در نشست مشاوران امور بانوان وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی با معاون رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده افزود: یکی از رویکردهای کمیته امداد در جهت حمایت از خانواده‌های تحت پوشش ورود به مشکلات حقوقی و مددکاری حقوقی آنهاست. در سال 85، 6.5 درصد زنان سرپرست خانوار بودند. این آمار در سال 91 به 12.5 درصد رسید و براساس پیش‌بینی‌ها در آمار زنان سرپرست خانوار در سال 95 به 15 درصد می‌رسد.
وی در ادامه گفت: حدود چهار میلیون و 300 هزار نفر تحت پوشش کمیته امداد هستند که حدود یک میلیون آنها را زنان تشکیل می‌دهند. 300 هزار نفر از این زنان مطلقه هستند و کم سن و سال‌ترین بیوه براساس یک آمار 16 ساله و براساس آماری دیگری 14 ساله است.
معاون حقوقی و امور مجلس کمیته امداد در ادامه اظهار کرد: در کنار حمایت‌های معیشتی، مسکن و درمان بحث حقوقی زنان سرپرست خانوار را در دستور کار قرار دادیم و با همکاری قوه قضاییه، وکیلان و حقوقدانان 186 شورای حل اختلاف ویژه خانواده‌های زن سرپرست دایر شده است. علاوه بر آن دفتر معاضدت را در کنار مددکاری کمیته امداد راه‌اندازی کرده‌ایم که مشکلات حقوقی این خانواده‌ها را رصد می‌کند.
قمشه افزود: طرح غربال‌گری را از سال گذشته آغاز کرده‌ایم و قرار است تا پایان برنامه پنجم توسعه، مشکلات حقوقی 20 درصد از خانواده‌های تحت پوشش حل شود. این کار در 12 استان به اتمام رسیده و مشکلات حقوقی 126 هزار خانوار شناسایی شده است.
وی با اشاره به حضور وکلای نیکوکار گفت: مجمع وکلای نیکوکار تشکیل شده است و 3500 وکیل در کشور با کمیته امداد همکاری می‌کنند. علاوه بر آن طرح “وکیل خانواده” را تعریف کرده‌ایم. در پایگاه جشن رمضان تهران و شهرستان‌ها نیز یکی از غرفه‌ها مخصوص مشاوره حقوقی است.
قمشه با اشاره به مطالبات حقوقی زنان سرپرست خانوار گفت: در بحث قوانین کشور معافیت هزینه‌های دادرسی خانواده‌ها در محاکم قضایی مطرح است و در کمیسیون قضایی تلاش کردیم که مستمری خانواده‌های کمیته امداد بویژه زنان سرپرست خانوار قطع نشود. علاوه بر آن در کل کشور آموزش حقوقی برای زنان سرپرست خانوار آغاز شده است.
معاون فرهنگی کمیته امداد گفت: نخبه‌یابی و نخبه‌پروری و نگه‌داشت نخبه را در دستور کارخود قرار داده‌ایم و هدف نهایی توانمندسازی فردی شکل‌گیری خانواده‌های توانمند در همه جنبه‌هاست. اعتقاد راسخ به ضرورت تصحیح سبک زندگی و تقویت باورهای دینی داریم.
بیش از 300 هزار مادر و دختر در حاشیه شهرها زندگی می‌کنند
اکبر میرشکار در نشست مشاوران امور بانوان وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی با معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده افزود: خانواده‌محوری رویکرد اصلی خدمات مختلف امداد است. در حوزه امور فرهنگی در تلاش برای آموزش سبک زندگی اسلامی ایرانی به مددجویان هستیم، چراکه نیل به اهداف صرفا با پیروی و سبک صریح زندگی امکان‌پذیر است و ما به آموزش پیش از ازدواج تاکید می‌کنیم.
وی در ادامه گفت: تلاش می‌کنیم موارد تنش‌آفرین مانند اعتیاد، بی‌سوادی و گرایش به شبکه‌های ماهواره‌ای را از بین ببریم. علاوه بر آن مشاوره روانشناسی و دینی را به خانواده‌ها ارائه کنیم. توان و انرژی بسیاری را برای مدیریت صحیح اوغات فراعت، ارتقای سطح تحصیلی و افزایش مهارت‌ها و بسترسازی لازم برای اشتغال صرف کرده‌ایم.
میرشکار با اشاره به وضعیت دانش‌آموزان دختر و نخبه اظهار کرد: 160 هزار و 792 دانش‌آموز دختر و بیش از 56 هزار دانشجوری دختر تحت پوشش کمیته امداد هستند و هزار و 112 نخبه دختر را شناسایی کرده‌ایم.
میرشکار افزود: براساس آمار سال 92، 308 هزار و 354 نفر از مادران و دختران در حاشیه شهرها زندگی می‌کنند و ما به آنها خدمات پیشگیری از اعتیاد را ارائه کرده‌ایم. براساس این آمار 10 هزار و 993 زن بی سواد را با سواد کرده‌ایم. در سال 91 و 92 با اقدامات انجام شده زمینه ازدواج مجدد 6295 زن مطلقه را فراهم کرده‌ایم و 733 نفر از آنان به زندگی قبلی خود بازگشته‌اند. از میان این ازدواج‌ها، 5484 ازدواج تک همسر بوده است به گونه‌ای که این تعداد زن، همسر اول مردان شده‌اند.
